Bez drewna nie sposób sobie wyobrazić rozwoju cywilizacji ludzkiej. Początkowo służyło do ogrzania, umożliwiało przygotowanie posiłków, nasi praprzodkowie z drewna budowali osady i umocnienia, było też jednym z pierwszych materiałów, z których powstawały dzieła sztuki. Wraz z postępem cywilizacji rosło jego znaczenie oraz skala zastosowań.

• Największą wartość handlową w Polsce ma drewno sosny, świerka, jodły, modrzewia, dębu, buka, brzozy i olchy. To z drewna tych gatunków wytwarza się najwięcej produktów.
   
• Ze względu na drewno o cennych właściwościach technicznych – ciężkie, twarde i wytrzymałe – dąb, jesion, wiąz i jawor zalicza się do szlachetnych drzew liściastych.

Drewno niezbędne jest w budownictwie, transporcie, do wytwarzania przedmiotów użytku codziennego, a przede wszystkim jako źródło energii. Jest surowcem odnawialnym, przyjaznym ekologicznie i zdrowym.

• Produkty z drewna dzielimy na: produkty drewnopochodne (sklejki, płyty wiórowe, płyty pilśniowe, produkty izolacyjne, engineered wood products, np. płyty typu sandwich, elementy wytłaczane), produkty z drewna litego (profile, belki, drewno konstrukcyjne, płyty z drewna litego, drewno klejone, warstwowe, parkiety i forniry), meble, produkty papierowe (papier, kartony, tektury), masa celulozowa (do przeróbki chemicznej, włókna celulozowe do produkcji tekstyliów, włókniny), inne produkty (żywice, olej talowy, tłuszcze, woski, garbniki, barwniki, substancje aromatyczne, składniki środków spożywczych, takich jak kwasy octowe, substancje słodzące), energia (węgiel drzewny, pelety, inne paliwa, chemikalia).
   
• Papier wykorzystujemy na co dzień. Czytamy gazetę, kupujemy książki, zeszyty, chusteczki, drukujemy notatki, pakujemy prezenty. Papier to drewno. Produkuje się go z drewna pochodzącego przede wszystkim z tzw. cięć pielęgnacyjnych, czyli wycinania słabszych, wadliwych drzew, które uniemożliwiają wzrost drzewom dorodnym.

Chcesz wiedzieć z jakiego drewna powstają polskie produkty? Zajrzyj do naszego Vademecum gatunków!

• Przeciętny Europejczyk zużywa średnio 200 kg papieru rocznie, Amerykanin – prawie 300 kg. W Polsce każdy z nas zużywa średnio 100 kg papieru.
   
• Papier został wynaleziony w Chinach w 100 r. n.e., zatem towarzyszy ludzkości już blisko 2000 lat. Nadal korzystamy z niego jako materiału piśmienniczego, artystycznego czy dekoracyjnego. W skład drewna wchodzi od 40 do 45% celulozy, zatem z około 2,2 kg drewna można wyprodukować 1 kg papieru.
  
   
• Drewno jako surowiec budowlany jest niezastąpione i mimo ciągłego rozwoju technologii i materiałów konstrukcyjnych pozostaje bezkonkurencyjne. Status tworzywa doskonałego nadają mu: jego porowatość, która zapewnia doskonałą izolacyjność cieplną i akustyczną, mała gęstość oraz duża, zbliżona do stali wytrzymałość.
   
• Drewno od zawsze stanowiło główny budulec pierwszych wznoszonych budowli. Pierwsze ślady szałasów drewnianych pochodzą z paleolitu (100-40 tys. lat p.n.e.), a budynków z drewna z neolitu. Budowle, fortyfikacje i budynki sakralne budowane z drewna przeważały w Europie do XV w.
   
• W Polsce budownictwo drewniane, które wykształciło wiele niepowtarzalnych form i stylów, dominowało niemal do końca XIX w.
   
• Jego niezwykłe cechy: zdolność do samoregulacji wilgotności, elastyczność, wytrzymałość czy izolacyjność termiczna czy akustyczna sprawiają, że stanowi niezwykle nowoczesny i podstawowy materiał budowlany w wielu regionach świata. Jest coraz popularniejsze także w Polsce. Wykorzystuje się je w konstrukcji dachów, domów szkieletowych, stolarki budowlanej czy wręcz całych nowoczesnych budynków.
   
• Drewniane budynki są oszczędniejsze w ogrzewaniu. Jeśli wybudujesz dom z drewna, zmniejszysz koszty ogrzewania nawet 5-krotnie, a dodatkowo – zyskasz korzystny dla zdrowia mikroklimat.
   
• Domy wykonane z drewna są lekkie, trwałe, a w ich wnętrzu panuje specyficzny mikroklimat, bardzo sprzyjający człowiekowi. Przewodzenie ciepła przez ścianę zbudowaną z drewna jest czterokrotnie mniejsze niż przez ścianę z cegły i dziesięć razy mniejsze niż przez ścianę z kamienia. Taki dom w okresie jesienno-zimowych chłodów długo utrzymuje wysoką temperaturę. Z drugiej strony latem, w upalne dni drewniany dom daje ukojenie od zewnętrznego skwaru.
   
• Całkowity proces wytworzenia drewnianych słupów, niezbędnych do rozwieszenia kilometra energetycznej sieci przesyłowej, wiąże się z emisją ok. 4t CO₂. Wyprodukowanie słupów betonowych dla tego samego, kilometrowego odcinka sieci oznacz emisję CO₂ na poziomie 17t, natomiast w procesie produkcji słupów stalowych uwalnia się aż 38t CO₂.
   
• Budowa drewnianej ściany o wysokości 3 m i długości 30 m wymaga zużycia 3,5 razy mniej energii niż przy wznoszeniu ściany, o porównywalnych rozmiarach, ze stali. Do atmosfery ulatnia się przy tym prawie trzy razy mniej CO2. Budowla z drewna pociąga za sobą o 2/3 mniejszy efekt cieplarniany, a przy tym aż 20-krotnie niższe – licząc w rachunku ciągłym – zużycie wody, a przy tym nie produkuje ścieków.
   
• Gotowy dom z drewna waży od 50 do 65% mniej niż podobnej wielkości budynek wzniesiony z materiałów mineralnych, stali i syntetycznych dodatków.
   
• Drewno w transporcie lądowym. Początki zastosowania drewna w transporcie sięgają czasów prehistorycznych, kiedy przemieszczano różne przedmioty, wykorzystując do tego celu okrągłe pnie drzew. Początek transportu lądowego wiąże się z wynalezieniem koła w Mezopotamii ok. 3 tys. lat p.n.e. Od tego momentu ludzie powszechnie wykorzystywali drewno do budowy kół, wozów drabiniastych, chomąt i coraz bardziej skomplikowanych pojazdów. Dzisiaj jest powszechnie używane m.in. jako podkłady kolejowe, które są trzykrotnie bardziej trwałe od ich betonowych odpowiedników.
   
• Drewno w transporcie wodnym. Od zarania ludzkości ludzie drążyli pnie drzew, tworząc najprostsze łodzie – tzw. dłubanki. Potem pojawiły się tratwy, kajaki, dżonki, pirogi, galery, drakkary wikingów oraz coraz doskonalsze żaglowce i okręty, dzięki którym zmieniła się historia ludzkości. W 1838 roku car Mikołaj I kazał ściąć w Puszczy Białowieskiej 2135 dębów, 215 sosen masztowych i 700 sosen na poszycie, czyli ponad 3 tys. drzew – na zaledwie dwa statki liniowe, których żywotność nie przekraczała 20 lat.
   
• Obecnie modne są tzw. tworzywa drewnopochodne. Powstają poprzez łączenie klejami syntetycznymi różnych składników drewna: warstw litego drewna, elementów uzyskiwanych przez jego wzdłużne rozszczepianie, fornirów, wiórów, włókien drzewnych. Mają one zastosowanie w przemyśle meblowym jako płyty drewnopochodne. Wśród nich są sklejki, płyty pilśniowe i wiórowe.
   
• Pierwsze instrumenty muzyczne były wykonane z drewna. Australijscy Aborygeni używają go od co najmniej 40 tysięcy lat. Od czasów najdawniejszych świat muzyki nie może się obejść bez drewna. Wykorzystywane jest do tworzenia piszczałek, fletów, skrzypiec, gitar i pianin. Brzmienie instrumentu zależy od wyboru drewna użytego do jego skonstruowania. Skrzypce wytwarzane są z wyselekcjonowanego drewna świerków, jodeł lub jaworów, z kolei w przypadku gitar elektrycznych twardość drewna użytego do ich wyrobu decyduje o samej barwie dźwięku. Gitary zrobione z topoli, olchy czy lipy charakteryzują się równomiernym wybrzmieniem a gitary z klonów brzmienie mają bardzo czyste, twarde i jasne. Drewno rezonansowe musi być zawsze najwyższej jakości, mieć równomiernie rozłożone słoje przyrostu i kolisty przekrój.
   
• Z drewna powstawały i nadal rodzą się dzieła sztuki i architektury. W historii malarstwa były już okresy tworzenia na deskach, drzeworytnictwo i rozkwit rzeźbiarstwa w drewnie. Drewniane domy i kościoły, ołtarze i bogato zdobione meble są nadal wśród nas. Współcześni snycerze nadal cenią zalety drewna, jego plastyczne możliwości i piękno, a odbiorców zachwycają efekty w postaci świątków, płaskorzeźb, inkrustowanych ław czy zdobionych skrzyń. Coraz popularniejszą metodą zdobienia drewna przez rękodzielników jest decoupage, doskonały do przedmiotów prezentowych i wyposażenia wnętrz.
   
• Rzeźby najczęściej powstają z lipy. Jej drewno jest miękkie, dlatego doskonale poddaje się dłutu, a jego woń pomieszaną z kadzidłem najczęściej poczujemy w drewnianym kościele. Najbardziej znanym dziełem wykonanym z drewna jest Ołtarz Mariacki w Krakowie, zrobiony z 500-letnich lip, które dzisiaj mają ponad tysiąc lat.
   
• Intarsja przeżywała swój rozkwit w renesansie. Jest to technika zdobienia, polegająca na wstawianiu w drewnianą powierzchnię kształtów wyciętych z różnych gatunków drewna. Dekoracje te tworzono z motywów geometrycznych lub roślinnych.
   
• Dzięki właściwościom izolacyjnym, drewno nie przewodzi prądu, używa się go w konstrukcji urządzeń elektrycznych do pokręteł, gałek czy rączek. Stanowi on dodatkową ochronę przed prądem.
   
• Drewno to materiał długowieczny. Jeśli będziemy je przechowywać w pomieszczeniu zamkniętym, o stałej temperaturze i wilgotności – poleży nawet 2000 lat.