[O zbiorach nasion sosny w Nadleśnictwie Pniewy opowiada Monika Kubiak - przyp. red.]

Zbiorów nasion możemy dokonywać wyłącznie w specjalnie do tego wyznaczonych drzewostanach. O tej porze roku, w grudniu i styczniu, zbieramy szyszki drzew iglastych. Są one wówczas dojrzałe i zamknięte. W tym roku zakończyliśmy już zbiory szyszek na Plantacji Nasiennej Sosny Noteckiej. To tzw. ekotyp sosny zwyczajnej, który przetrwał gradację strzygonii choinówki w Puszczy Noteckiej. Miała ona miejsce w latach 20-tych  XX wieku. Plantacja powstała w 1993 r. na terenie szkółki leśnej w Dąbrowie w Nadleśnictwie Pniewy. Zachowuje cenną pod względem ekologicznym pulę genową oraz dostarcza dużej ilości ulepszonego materiału nasiennego.

Z racji tego, że nasze sosny urosły już na tyle, że nie możemy zbierać nasion „z ziemi”, wykorzystujemy do tego podnośnik koszowy. Przed zbiorem szyszki podlegają ocenie pod względem jakości. Właściwe przygotowanie do zbiorów pozwala bowiem uniknąć niepotrzebnych kosztów. Szyszki waży się oraz przechowuje w odpowiednich pomieszczeniach, tak aby zachowały swą wilgotność i masę. Po zbiorach transportowane są do wyłuszczarni nasion w Jarocinie, gdzie nasiona zostaną wyjęte z szyszek, odskrzydlone i przechowane do siewów. Zebrane szyszki a potem nasiona nie mogą być pod żadnym pozorem zmieszane z partiami szyszek z innych drzewostanów – nawet pochodzących  z tego samego nadleśnictwa. Aby móc porównywać w przyszłości cechy zewnętrzne potomstwa drzew pochodzących z poszczególnych drzewostanów, musimy mieć pewność, z których źródeł pochodzą.

Sosny rosnące na naszej plantacji są klonami pięćdziesięciu czterech drzew matecznych, które rosły w ocalałych drzewostanach. Klony, czyli drzewa o jednakowym materiale genetycznym, uzyskuje się przez rozmnażanie wegetatywne, czyli bez udziału zapłodnienia. Pobrane z drzew matecznych pędy (zrazy) szczepi się na specjalnie do tego przygotowanych podkładkach. Podkładki przygotowuje się z sadzonek drzew wyhodowanych z tych samych nasion, z których pobiera się zrazy.

Nasza plantacja służy nie tylko nam ale też innym nadleśnictwom, które znajdują się w tym samym regionie nasiennym. Pierwsze zbiory szyszek rozpoczęliśmy w 2005 roku, a więc w 12 lat po jej założeniu. Od tamtego czasu zebraliśmy około 18 ton szyszek, z czego wyłuszczyliśmy 262 kilogramów nasion. Tegoroczna partia liczyła nieco ponad 2 tony.