Przez niezwykłe walory przyrodnicze, krajoznawcze czy kulturowe Nadleśnictwo Antonin stanowi ważny punkt na mapie turystycznej Wielkopolski. O osobliwościach tego obszaru opowiada krótki film, koniecznie zobaczcie!

Ptasia Dolina

Zapraszamy nad wielkopolską „Biebrzę" – Dolinę Baryczy, krainę 130 stawów, torfowisk, mokradeł i malowniczych lasów. Te największe i najstarsze w Polsce są powszechnie znane – Stawy Milickie i Przygodzickie. Ale największą sławę Dolinie Baryczy przyniosło uznanie tego obszaru za jedno z najcenniejszych obszarów ptasich w Europie. Objęto go Europejską Siecią Ekologiczną Natura 2000 pod nazwą „Dolina Baryczy" oraz umieszczono na liście najcenniejszych obszarów wodno-błotnych, objętych międzynarodową Konwencją RAMSAR.

Od 1996 roku obszar ten funkcjonuje jako Park Krajobrazowy „Doliny Baryczy", który jest jednym z największych obszarowo parków krajobrazowych w Polsce. Jego powierzchnia wynosi ponad 87 tys. ha, z czego prawie 14,5 tys. ha znajduje się w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Antonin, należącego do Leśnego Kompleksu Promocyjnego LKP „Lasy Rychtalskie".

Wirtualny spacer po nadleśnictwie tutaj!

Pod względem bogactwa gatunków ptaków można go śmiało porównać z Doliną Biebrzy. Stwierdzono tu blisko 300 gatunków ptaków, w tym około 170 gatunków lęgowych. Odnotowano aż 48 spośród 70 gatunków ptaków, które znalazły się w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. Dolina ma przede wszystkim kluczowe znaczenie dla ptaków wodno-błotnych, których koncentracje na tym terenie liczą ponad 20 000 osobników. Możemy obserwować tu bogactwo siewkowców – czajki, rycyka, kulika wielkiego, kaczek – w tym podgorzałki, płaskonosa, czy też łabędzi krzykliwych. W okresie jesienno-zimowym można zobaczyć tylko na jednym stawie do 100 bielików.

Wiele ciekawych gatunków zaobserwujemy z platformy widokowej, przygotowanej przez Nadleśnictwo Antonin, a usytuowanej przy stawie Trzcielin Nowy. Jest to wielka atrakcja, również ze względu na urokliwą panoramę kompleksu Stawów Przygodzickich z największym z nich – Trzcielinem Wielkim. Wieża obserwacyjna do coraz bardziej popularnego birdwatchingu powstała w drugiej połowie lat 90-tych ubiegłego wieku, staraniem dawnego wojewódzkiego konserwatora przyrody w Kaliszu i Nadleśnictwa Antonin.

Tropem królewskich dębów

Ptaki to nie jedyna atrakcja Doliny Baryczy. Na terenie Nadleśnictwa Antonin szczególne miejsce zajmują okazałe pomniki przyrody. W okolicach Antonina istnieje drugie co do liczebności, po dębach rogalińskich, skupisko okazałych dębów szypułkowych. Liczy sobie około 250 osobników. Antonińskie lasy skrywają również najstarszego (około 460 lat i 710 cm obwodu mierzonego na wysokości 1,3 m) i największego (obwód 840 cm) króla drzew. Dąb Jan jest największym zabytkowym dębem w całej Dolinie Baryczy.

Aplikacja „Ścieżka Antonin" oraz strona internetowa www.sciezkaantonin.pl powstały, aby umożliwić lepsze poznanie walorów rezerwatu „Wydymacz" – jednego z niewielu miejsc w Wielkopolsce, w którym można podziwiać las w stanie bliskim naturalnemu.

Dolina skrywa wiele ciekawych miejsc, jednym z nich jest Rezerwat Wydymacz. Zobaczymy w nim sporo drzew pomnikowych, w tym sosen w wieku 200-250 lat. Po historii rezerwatu i jego leśnych mieszkańcach oprowadza ścieżka dydaktyczna Nadleśnictwa Antonin, o długości 2,5 km, wzbogacona w 14 przystanków z tablicami dydaktycznymi. W celu umożliwienia lepszego poznania tego cennego obszaru opracowano mobilną aplikację „Ścieżka Antonin", którą można pobrać bezpłatnie ze strony internetowej www.sciezkaantonin.pl. Każdy turysta i miłośnik przyrody znajdzie tu mnóstwo interesujących informacji dotyczących nie tylko Rezerwatu Wydymacz ale i Doliny Baryczy a także wielu ciekawostek historycznych, w tym Radziwiłłach związanych z Antoninem. Wirtualny przewodnik został zaprogramowany tak, aby sam opowiadał gościom o kolejnych, niezwykłych przystankach na trasie. Punktem centralnym rezerwatu jest Staw Wydymacz o powierzchni około 10 ha. Rezerwat, utworzony w 1987 roku, chroni wiele ciekawych gatunków roślin, rosną tu m.in. wiciokrzew pomorski i wawrzynek wilczełyko.

Przebieg ścieżki jest nieregularny i dostosowany do lokalnych warunków, ma ona częściowo zamknięty kształt, a jej początek i koniec znajduje się przy Izbie przyrodniczo-leśnej „Ogrodówka" na terenie siedziby Nadleśnictwa Antonin.

Czy wiesz, że:

• Rozległe uroczyska leśne w okolicy Antonina należały m.in. do Leszczyńskich, Jana Jerzego Przebendowskiego, a od połowy XVIII w. do 1939 r. do wielkopolskiej linii Radziwiłłów. Duże kompleksy leśne w tej części doliny Baryczy były ważnym źródłem dochodu (obok hodowli karpi w kilkudziesięciu stawach rybnych i uprawy roli w folwarkach), stanowiąc od czasów Polski przedrozbiorowej ważną gałąź gospodarki;

Znajdź nas na Facebooku: @nadlesnictwo.antonin

• W połowie lat 50. Florian Celiński i Teofil Wojterski przeprowadzili pierwszą gruntowną inwentaryzację stanu lasów, w wyniku której opisali prawie 300 dębów o obwodzie w pierśnicy powyżej 200 cm. Odkryli wówczas stanowisko z najgrubszym dębem szypułkowym o obwodzie 782 cm, rosnącym w okolicy Pieca Górnego, dawnego pustkowia;

• Ośrodek Edukacji Leśnej „Domek Wilhelma" to specjalnie do tego celu zaadoptowany budynek, który stanowił fragment rezydencjonalnego założenia księcia Antoniego Henryka Radziwiłła z lat 20-tych i 30-tych XIX wieku w Antoninie. Na zabytkowe założenie składały się m.in.: pałacyk myśliwski, leśniczówka (obecnie siedziba nadleśnictwa), tzw. „Ogrodówka", stajnia - wozownia i szkoła. Budynek wzniesiony został dla księcia Wilhelma i jego gości w końcu lat 30-tych XIX wieku, w tzw. stylu szwajcarskim z elementami klasycystycznymi. Później pełnił rolę oficyny i kuchni pałacowej.