Sezon wakacyjny sprzyja wycieczkom do lasu. Jednocześnie większość osób pytanych o zagrożenia związane z lasem wymienia obawę czy strach przed zagubieniem. Niejednokrotnie jest to przyczyna rezygnacji z takiego wyjazdu. Wasze obawy są uzasadnione. W lesie łatwo zabłądzić, zwłaszcza jeśli poruszamy się poza wyznaczonymi trasami. Dlatego prezentujemy Wam kilka dobrych praktyk i zasad poruszania się w terenie leśnym, tak by uniknąć stresu związanego z brakiem orientacji i poczuciem zagubienia. Warto je przeczytać zanim wyruszycie na grzyby czy jagody, tym bardziej, iż utrzymująca się deszczowa pogoda sprzyja grzybobraniom.

Leśne drogowskazy

Mimo, iż las z pozoru wydaje nam się bardzo odludnym i niezbadanym miejscem, to w rzeczywistości każdy jego kawałek poddany został specjalistycznej ocenie, mającej na celu wyznaczenie funkcji gospodarczych oraz ochronnych. Łatwo to sobie wyobrazić na przykładzie szachownicy. Pola czarne i białe możemy przyrównać do zwartego kompleksu leśnego podzielonego na specjalne sektory - oddziały leśne. Oddziały mają zazwyczaj równy kształt geometryczny, najczęściej prostokątów.

Podobnie jak na szachownicy każdy oddział ma swój numer, identyfikujący go na mapie obszaru. Numery znajdują się na betonowych słupkach, umieszczanych w narożnikach oddziału (w południowo-zachodnim końcu każdy). Łatwo je znaleźć. Gdy się zagubimy wystarczy kierować się w jednym kierunku a prędzej czy później dotrzemy na bezdrzewny pas lub drogę, wyznaczającą tzw. linię oddziałową.

Gdy podążymy wzdłuż tej linii natrafimy na słupek oddziałowy z numerem oddziału, przy którym się znajdujemy oraz z numerami oddziałów sąsiednich. Pozostaje nam tylko odszukać się na mapie. Najważniejsza zasada to nie wpadać w panikę i spokojnie podążać w jednym kierunku, aż natrafimy na te charakterystyczne punkty terenu. Mogą to być również linie energetyczne czy gazociągi, które często pokrywają się z linią oddziałową.

Niektóre nadleśnictwa udostępniają specjalne mapy na smartfony. Tak naprawdę wystarczy nam odpowiednia aplikacja, która po zapisaniu w pamięci naszego telefonu z GPS-em nie wymaga dostępu do Internetu. Pozostaje nam wgrać pobraną "paczkę" do aplikacji, włączyć GPS i możemy ruszać w teren. O darmową aplikację "mLas mini" firmy TAXUS pytajcie w nadleśnictwie, na teren którego zamierzacie się wybrać.

Bez aplikacji i smartfona również sobie poradzicie. Przecież w czasach wielkich odkrywców nie było takich technologii. Wystarczy nam mapa i kompas, czyli absolutny niezbędnik każdego piechura czy harcerza. Wskazówki kompasu układają się w kierunku linii północ-południe, z tym, że czerwona końcówka strzałki zawsze będzie pokazywać nam północ. Aby dopasować kompas do mapy wystarczy ułożyć mapę obok, tak by jej brzeg leżał równolegle do wskazówki kompasu a jego czerwona strzałka wskazywała górę mapy. Wyznaczony azymut, uwzględniający np. położenie naszego samochodu pozostawianego na parkingu leśnym zagwarantuje nam właściwy kierunek powrotu.

Gdy posługiwanie się kompasem stwarza nam pewne trudności z łatwością odnajdziecie się w terenie korzystając z map leśnych. Warto zapytać w nadleśnictwie o wydruk takiej mapki, na której zaznaczone są numery oddziałów leśnych wraz z wydzieleniami. Pozostaje nam odnaleźć wspomniany słupek oddziałowy i porównać numerację z oddziałami zaznaczonymi na mapie. Czasami numery oddziałów podawane są również na specjalistycznych mapach turystycznych, np. dla Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Puszcza Notecka". Pamiętajcie, iż 1 cm na mapie o skali 1:50 000 równa się w rzeczywistości odcinkowi 50 000 cm, czyli 500 metrów. Mapy leśne z oddziałami są często w większej skali 1:25 000, co oznacza, że 1 cm na mapie odpowiada odległości 250 metrów w terenie.

Czy wiesz, że: Twój telefon może Tobie pomóc. Przed wyruszeniem do lasu warto spisać ogólne numery alarmowe oraz numer telefonu nadleśnictwa, na terenie którego się znajdujemy. Pamiętajmy również o tym, iż  prawie każdy smartfon wyposażony został w odbiornik GPS. Odczytuje on z satelitów nasze położenie na Ziemi, z dokładnością do około 5 metrów. W lesie bardzo często gubimy zasięg sieci komórkowych, warto wówczas skorzystać z tej funkcji. Gdy znajdziemy się ponownie w zasięgu, wdrapując się np. na wzgórze, wystarczy tylko podać koordynaty odpowiednim służbom (straży leśnej, policji, straży pożarnej).