Bezpieczne wakacje w lesie

Wakacje zachęcają do spędzania czasu w lesie. Warto przyswoić sobie kilka podstawowych tematów aby nasze leśne wyprawy były bezpieczne.

Co zabrać ze sobą?

Odpowiednie przygotowanie, to bardzo ważny element każdej wyprawy. Również tej do lasu. Pamiętajmy, że mimo coraz mniejszych odległości dzielących nas od lasu, są to jednak dzikie tereny, gdzie często nie ma zasięgu. 

Warto zabrać ze sobą odpowiednie wyposażenie:

  • plecak
  • czapka na słońce
  • woda do picia
  • prowiant
  • podręczna apteczka
  • repelent na owady i kleszcze
  • telefon z naładowaną baterią
  • obuwie terenowe
  • spodnie z długimi nogawkami
  • kurtka przeciwdeszczowa

Podręczna lista rzeczy, które przygotować przed wycieczką do lasu. Źródło Lasy Państwowe.

Jak znaleźć się w lesie?

Zorientuj się przed wyprawą jak wygląda planowana trasa Twojej wycieczki. Zainstaluj na swoim telefonie aplikację mapową, z której można korzystać również z map w trybie offline, po ich wcześniejszym pobraniu. 

Możesz skorzystać np. z aplikacji mBDL, która zawiera szczeółowe informacje o lasach. 

Dodatkowo las jest podzielony na sektory, czyli oddziały leśne. Każdy z nich ma swój numer. Znaleźć je można na słupkach zlokalizowanych w południowo-zachodnim narożniku oddziału. Jeśli się zgubisz, idź w jednym kierunku. Prędzej czy później trafisz na drogę lub bezdrzewny pas, podążając nimi w końcu natkniesz się na słupek oddziałowy, który pozwoli Ci sprawdzić Twoją lokalizację na mapie lub pomoże odpowiednim służbom szybciej Cię namierzyć w terenie. 

Kleszcz czy taki straszny?

Kleszcze spędzają sen z powiek osobom odwiedzającym tereny leśne i nie tylko. Warto dowiedzieć się, jak chronić się przed nimi i co zrobić, by zmniejszyć ryzyko ukąszenia przez te pajęczaki. 

Fakty i mity:

  • kleszcze spotkasz w lesie, na łące, w parku, a także na skwerach osiedlowych i ogródkach działkowych;
  • unikanie ukłuć kleszczy i szybkie ich usuwanie pozostają najlepszą strategią zapobiegania chorobom przenoszonym przez nie;
  • nie wszystkie kleszcze przenoszą choroby (takie jak borelioza, czy odkleszczowe zapalenie mózgu);
  • kleszcze nie spadają ani nie skaczą z drzew, lubią za to zarośla i całkiem dobrze wspinają się po naszych ubraniach;
  • kleszcze nie mają oczu, nie ma więc dla nich znaczenia kolor naszego ubrania, jednak jasna odzież ułatawia nam ich wypatrzenie na sobie;
  • nie wykręcamy kleszcza palcami, nie smarujemy go niczym, nie przypalamy i nie mrozimy, może to spowodować jego wymioty, które przyspieszają przedostanie się bakterii i wirusów do naszej krwi. 

Jak w takim razie usuwać kleszcza? Posługując się pęsetą chwytamy go delikatnie jak najbliżej skóry i usuwamy go zdecydowanym ruchem. Alternatywą dla pęsety są miniaturowe pompki ssące lub plastikowe "kleszczołapki" dostępne w aptekach. Miejsce wkłucia należy następnie odkazić i obserwować w następnych dniach. Jeśli nie jesteśmy pewni, czy będziemy umieli właściwie usunąć kleszcza wskazane jest zgłoszenie się do lekarza. 

Ogień w lesie

Polskie lasy należą do najbardziej palnych w Europie zaraz po Portugalii i Hiszpanii. W czasie słonecznej i wietrznej pogody ściółka w lesie iglastym szybko wysycha i może zawierać mniej wody niż kartka papieru. 

Przypominamy, że nie rozpalamy ognia w odległości mniejszej niż 100 m od lasu. Niezwykle ważne jest też by nie zastawiać wjazdów do lasu samochodami, tak by służby ratunkowe miały do niego swobodny dostęp. 

Większość pozarów lasu jest spowodowana umyślnie bądź przypadkowo przez człowieka. Z drugiej strony ponad 70% z nich jest zgłaszane przez osoby postronne, co przyspiesza czas reakcji i umożliwia ugaszenie ich w zarodku. Bardzo Wam dziękujemy. 

Zdjęcie przedstawia węże strażackie rozciągnięte wśród spalonego lasu. Fot. Archiwum N. Sieraków.

Co zrobić gdy spotkasz...?

Dzikie zwierzęta zwykle unikają kontaktu z człowiekiem. Zazwyczaj wiedzą o naszej obecności dużo szybciej i oddalają się zanim je zobaczymy. Co zrobić jednak, jesli spotkasz je na swojej drodze? 

Pod żadnym pozorem nie zbliżaj się do nich i nie dotykaj, ani nie próbuj dokarmiać. 

W przypadku spotkania z dzikiem lub wilkiem zazwyczaj najlepszym rozwiązaniem jest spokojne wycofanie się. Nie należy ich lekceważyć i próbować odstraszyć. Ważne też jeśli jesteśmy na spacerze z psem, by zawsze był na smyczy, również ze względu na własne bezpieczeństwo. Wilki traktują psy jak konkurencję. 

Jeśli chodzi o węże, to w Polsce występuje tylko jeden jadowity gatunek, pozostałe są zupełnie nieszkodliwe dla człowieka. Żmija zygzakowata atakuje w momencie, gdy zostanie nadepnięta lub nie ma możliwości ucieczki. W przypadku ukąszenia należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza. 

Burza w lesie

Jeśli prognozy zapowiadają burze i silne wiatry lepiej zrezygnować z wycieczki do lasu. Jednak jeśli burza zastała już nas w lesie unikajmy wysokich drzew, zbiorników wodnych i rzek. Jak najszybciej poszukajmy schronienia w samochodzie lub zabudowaniach. 

Leśny savoir vivre 

  • Parkuj tylko w wyznaczonych do tego miejscach. Nie wjeżdżaj do lasu samochodem, quadem czy motocyklem. 
  • Psy na spacerze muszą być wyprowadzane zawsze na smyczy. 
  • Biwakuj i rozpalaj ogień tylko w miejscach do tego wyznaczonych.
  • Uasznuj mieszkańców lasu, zachowaj ciszę i napawaj się odgłosami przyrody.
  • Nie niszcz niejadalnych grzybów. Korzystają z nich zwierzęta.
  • Z lasu zabieraj pamiątki w postaci zdjęć. Nie niszcz roślinności.

Zabierz 5 z lasu

Łącznie w RDLP w Poznaniu co roku wydajemy ok. 2 mln zł na sprzątanie śmieci w lesie. Są one śmiertelną pułapką dla zwierząt, powodują skażenie wód i gleby. Dodatkowo rozkładają się często setki, jeśli nie tysiące lat, zalegając wśród drzew i szpecąc krajobraz. 

Dołącz do akcji sprzątania. Pomóż nam usunąć problem śmieci i przywrócić piękno polskich lasów. Podczas wizyty w lesie zabierz ze sobą 5 śmieci, które tam znajdziesz. Zrób zdjęcie i opublikuj je w Internecie z #Zabierz5ZLasu.  

Zdjęcie porzuconych w lesie worków ze śmieciami. Fot. Archiwum RDLP w Poznaniu